Kaskatı Kesilmek: Gerçekten “Güçlü” Olmak mı, Yoksa Duygusal Felç mi?
Bir Duruş mu, Yoksa Kaçış mı?
Toplumun bize sürekli fısıldadığı bir yalan var: “Güçlü ol, dik dur, duygularını belli etme.” Peki bu gerçekten güç mü? Yoksa “kaskatı kesilmek” denen şey, iç dünyamızın çığlıklarını susturmanın, kırılganlığımızı inkâr etmenin bir yolu mu? Kulağa ne kadar asil, ne kadar kararlı geliyor değil mi? Ama dürüst olalım: Kaskatı kesilmek çoğu zaman bir cesaret göstergesi değil, korkunun ta kendisidir.
Kaskatı Kesilmek Ne Demek?
Kaskatı kesilmek, sözlük anlamıyla bir anda donakalmak, hareket edemez hâle gelmek demektir. Fiziksel olarak bu, şok anında bedenin refleks olarak verdiği bir tepkidir. Ama mesele sadece bedensel değil; duygusal, zihinsel ve toplumsal bir hâle de dönüşebilir. İnsan bazen karşılaştığı gerçeklerle yüzleşemediğinde, korktuğunda ya da ne yapacağını bilemediğinde “kaskatı kesilir.” Ve işin asıl ürkütücü yanı: Biz bu hâli, bir erdem gibi yaşamaya alıştık.
Toplumun Dayattığı “Dik Dur” Kültürü
Kaskatı kesilmenin en tehlikeli hâli, onun bir meziyetmiş gibi öğretilmesidir. Küçüklüğümüzden beri “Ağlama!”, “Kendini gösterme!”, “Zayıf görünme!” sözleriyle büyütülürüz. Sonuç? Acı çekerken bile gülümseyen, içten içe yanan ama dışarıya taş gibi görünen bir insan modeli… Gerçekten bu mu güçlü olmak? Yoksa duygularını bastırarak insanlığını inkâr etmek mi?
Provokatif bir soru: Eğer “kaskatı kesilmek” güçse, neden içimizdeki çocuk hâlâ ağlıyor?
Duygusal Donukluk: Sessiz Bir Tehdit
Kaskatı kesilmek sadece bir refleks değil; bir savunma mekanizmasıdır. Travma, korku, utanç ya da kontrol edilemeyen duygular karşısında insan zihni kendini korumak için “donma”ya başvurur. Ama bu donma hâli kronikleştiğinde tehlikeli bir şeye dönüşür: Duygusal donukluk.
Artık hissedemeyen, tepki veremeyen, sevincini de öfkesini de dışa vuramayan birine dönüşürüz. Etrafımızdakiler bizi “soğukkanlı” ya da “mantıklı” diye överken, biz aslında içten içe çürürüz. Bu çürüme sessizdir, çünkü kaskatı kesilmiş bir insan ağlayamaz, bağırmaz, yardım isteyemez.
İnsan Olmanın Parçası: Kırılganlık
Kaskatı kesilmek, insan olmanın özünü inkâr etmektir. Bizler duygularla var oluruz. Kırılganlığımız bizi zayıf değil, insan yapar. Ancak toplum kırılganlığı zayıflıkla eş tutar ve “güçlü” olmanın yolunu duyguları bastırmaktan geçtiğini öğretir.
Ama düşün: Gerçek güç, korkularınla yüzleşmek mi, yoksa onları saklamak mı?
Kaskatı kesilmek, yüzleşmekten kaçmanın en rafine hâlidir. Kendimizi ve dünyayı kandırırız. “Soğukkanlıyım” deriz ama aslında donmuşuzdur. “Güçlüyüm” deriz ama içimizde korkudan titreyen bir çocuk vardır.
Kaskatılığın Bedeli
Bu hâlin bedelini ise yavaş yavaş öderiz:
İnsan ilişkilerimiz yüzeyselleşir, çünkü kimseye tam anlamıyla açılmayız.
Duygularımızı bastırdıkça bedenimiz hasta olur; stres, kaygı ve depresyon bizi ele geçirir.
En önemlisi, kendimizle olan bağımızı kaybederiz. Artık ne istediğimizi, ne hissettiğimizi bilemez hâle geliriz.
Peki o zaman şu soruyu sormanın vakti gelmedi mi: Kaskatı kesilmek bizi hayatta tutuyor mu, yoksa yavaş yavaş öldürüyor mu?
Donmaktan Çıkmanın Yolu
Çözüm, duyguları bastırmakta değil, onları anlamakta yatıyor. Kaskatı kesildiğimizde kendimize şu soruları sormalıyız:
Neden böyle tepki veriyorum?
Hangi korku ya da travma beni durduruyor?
Gerçekten “soğukkanlı” mıyım, yoksa sadece kaçıyorum?
Bu sorular rahatsız edici olabilir ama işte tam da bu yüzden gereklidir. Çünkü donmuş bir beden çözüldüğünde yeniden hareket eder. Donmuş bir zihin açıldığında yeniden düşünebilir. Donmuş bir kalp çözüldüğünde yeniden sevebilir.
Sonuç: Donmak mı, Yaşamak mı?
Kaskatı kesilmek, ne yazık ki toplumun bize öğrettiği gibi bir güç göstergesi değil. Aksine, duygusal felcin maskelenmiş hâli. Bizi hayatta tutmaz; sadece hayattan uzaklaştırır. Gerçek cesaret, duvar örmekte değil, o duvarı yıkmaktaki iradededir.
Şimdi kendimize dürüst olalım: Biz gerçekten güçlü müyüz, yoksa sadece korkularımızın içinde taş kesilmiş birer heykel miyiz?